Akcija za ljudska prava (HRA) očekuje da Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru (ODT), bez odlaganja, preduzme sve potrebne radnje za procesuiranje medicinskog tehničara u Specijalnoj bolnici za psihijatriju u Kotoru, za koga je Ombudsman protekle nedjelje utvrdio da je početkom marta 2016. godine zlostavljao šest pacijenata. Podsjećamo da je državno tužilaštvo dužno da, prema međunarodnim standardima ljudskih prava koji obavezuju Crnu Goru, sprovede nezavisnu, nepristrasnu, hitnu i temeljnu istragu prijava akata torture. Ova obaveza je od posebnog značaja kada torturu vrše državni službenici, kao što su medicinski radnici, policajci ili stražari u zatvoru, i to prema osobama koje su lišene slobode, koje su prema tome u posebno ranjivom položaju, kao što su to de facto i bili pacijenti zlostavljani u Dobroti.

Osumnjičeni za krivično djelo zlostavljanja i mučenja, od trenutka pokretanja istrage, a pogotovo od optuženja za to krivično djelo, mora biti suspendovan – udaljen od obavljanja bilo koje dužnosti u instituciji. U svakom pojedinom slučaju je neophodno obezbijediti nulti nivo tolerancije prema torturi, kako je Crna Gora obećala međunarodnim organizacijama da će obezbijediti.

U tom cilju, HRA i ANIMA su u izvještaju „Poštovanje ljudskih prava pacijenata smještenih u psihijatrijskim ustanovama u Crnoj Gori“, u junu 2017. godine, direktoru Bolnice u Kotoru dale sledeće preporuke:

• kontinuirano podsjećati zaposlene, posebno medicinske sestre i tehničare da je svaki vid psihičkog i fizičkog zlostavljanja pacijenata apsolutno zabranjen i da će biti sankcionisan;
• propisati protokol o postupanju u slučaju prijema informacije o zlostavljanju;
• uspostaviti praksu da se u slučaju da se evidentiraju povrede kod pacijenta koje upućuju na sumnju na zlostavljanje takav slučaj prijavi državnom tužiocu, i kada se pacijent sam ne žali, čime bi se moglo obezbijediti da slučaj bude odgovarajuće istražen.

HRA i Centar za žensko i mirovno obrazovanje ANIMA su tokom rada na projektu „Van izolacije – ostvarivanje prava pacijenata sa mentalnim oboljenjima“, koji su podržale Evropska unija posredstvom Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori i Opštine Kotor, od početka 2016. do juna 2017, primile tri žalbe o navodnom zlostavljanju pacijenata od strane bolničkog osoblja u Specijalnoj bolnici za psihijatriju u Kotoru, o čemu se detaljnije govori u izvještaju. Ove navode smo prijavili direktoru Bolnice, koji sam nije mogao da ih potvrdi.

Izvještaj „Poštovanje ljudskih prava pacijenata  smještenih u psihijatrijskim ustanovama u Crnoj Gori“ je dostupan ovdje, a može se dobiti na zahtjev i u štampanoj formi.