Komentar: Radi se o presudi zbog određivanja pritvora advokatu Intigamu Alijevu, istaknutom aktivisti za ljudska prava u Azerbejdžanu, koji je 2014. optužen za nelegalno preduzetništvo, pronevjeru i utaju poreza. Evropski sud za ljudska prava je utvrdio da je u odnosu na njega država prekršila više članova Evropske konvencije o ljudskim pravima:član 3 (zabrana mučenja) zbog pretrpanosti zatvorske ćelije u kojoj je Aliyev držan u pritvoru; član 5 stav 1 (pravo na slobodu i sigurnost) zbog nedostatka osnovane sumnje da je počinio krivična djela koja su navedena kao osnov za pritvor; član 5 stav 4 (preispitivanje pritvora) zbog nepostojanja odgovarajuće sudske kontrole zakonitosti pritvora; član 8 (pravo na poštovanje privatnog života i komunikacija) zbog neopravdanog pretresa njegove kancelarije i kuće, kao i član 18 (granice korišćenja ograničenja prava), čije se kršenje vrlo rijetko utvrđuje u praksi Suda, jer je zaključeno da je država preduzimala mjere protiv podnosioca predstavke da bi ga ućutkala i zlostavljala zbog njegovih aktivnosti za zaštitu ljudskih prava, a ne zbog legitimnih ciljeva ograničenja ljudskih prava koje Konvencija predviđa. Ovoj presudi su prethodile presude protiv Azerbejdžana u kojima su već utvrđene slične povrede i prepoznata politika državnih institucija da na osnovu neosnovanih krivičnih optužbi lišavaju slobode političke neistomišljenike vlasti koji se zalažu za zaštitu ljudskih prava. Alijev je u zatvoru proveo skoro dvije godine, dok Vrhovni sud 2016. godine njegovu zatvorsku kaznu nije preinačio na uslovnu osudu.
Utvrđeno je da je podnosilac predstavke bio okrivljen da je počinio krivična djela zbog propusta koji su bili administrativne prirode (propust da posebnim dopisom obavijesti vlasti da je izabran za predsjednika udruženja i da je udruženje primilo donaciju). Pored toga, državno tužilaštvo nije dostavilo bilo kakve dokumente kojima bi podržalo optužbu za nezakonitu preduzetničku aktivnost podnosioca predstavke ili da je ostvario dobit od donacija, što znači da nije moglo biti opravdane sumnje za utaju poreza. Takođe je bilo teško prihvatiti optužbe za pronevjeru i falsifikovanje: donatori koji su dali novac dobrovoljno, nisu se nikad žalili na zloupotrebu sredstava, dok vlasti opet nisu dostavile bilo kakav dokaz koji bi ukazao na to da je podnosilac predstavke počinio zločin krivotvorenja. Sud je naglasio da je ovaj slučaj dio ,,uznemiravajućeg obrasca proizvoljnog hapšenja i pritvaranja kritičara Vlade, aktivista civilnog društva i branitelja ljudskih prava”. Pozvao je Vladu da preduzme korake da položaj podnosioca predstavke vrati u stanje u kome se nalazio prije neosnovanog lišavanja slobode (restitutio in integrum) i da ubuduće štiti aktiviste za ljudska prava, tako što će se obezbijediti da državni organi prestanu da zloupotrebljavaju krivični zakon protiv njih. Komitet ministara Savjeta Evrope je posebno zadužen da se uključi u praćenje sprovođenja presude, koja će postati konačna ako u roku od tri mjeseca ne bude upućena na Veliko vijeće.
Podnosiocu predstavke je dosuđeno 20.000,00 eura na ime naknade nematerijalne štete i 6.150,00 eura na ime troškova postupka.
NVO Akcija za ljudska prava u saradnji sa NVO Adamas, koja okuplja studentkinje i studente Pravnog fakulteta Univerziteta Crne Gore, prati donošenje presuda Evropskog suda za ljudska prava. Radi se o volonterskom projektu ovih nevladinih organizacija.
