HRA BILTEN 1 – TEMA 6

Zakon o Ustavnom sudu Crne Gore propisuje da o ispunjavanju uslova za odlazak sudije u penziju taj sud mora da obavijesti predlagača šest mjeseci unaprijed, a da prije toga na sjednici Ustavnog suda utvrdi “ispunjenost uslova za prestanak funkcije”.

U odgovorima koje je Akciji za ljudska prava dostavila predsjednica Ustavnog suda Snežana Armenko, piše da na sjednici 27. juna 2024. godine “nije postignuta saglasnost o predlogu da se utvrdi ispunjenost uslova za prestanak sudijske funkcije za sudiju koja u decembru ove godine ispunjava uslov od 65 godina života, jer se za predlog izjasnilo dvoje sudija, dok je četvoro bilo protiv”. Armenko je zaključila da nije imala Ustavom propisanu većinu glasova da bi o tome obavijestila Skupštinu Crne Gore.

Dodatno, predsjednica Ustavnog suda je potvrdila da predlagači nisu obaviješteni ni o ispunjenosti uslova za prestanak funkcija još dvoje sudija, kod kojih su razlozi nastupili prije njenog izbora za čelnicu suda.

Tim povodom su se oglasile Akcija za ljudska prava (HRA) i Centar za demokratsku tranziciju (CDT) i postavili pitanje je li taj sud u Ustavu i zakonu utemeljena institucija?

“Poseban skandal predstavlja činjenica da dvoje neposredno zainteresovanih sudija nije izuzeto od odlučivanja, nego im je dopušteno da odlučuju ‘u svojoj stvari’, tj. u očiglednom sukobu interesa o tome kada funkcija mora da im prestane, što je suprotno načelu nemo iudex in causa sua koje obavezuje čak i Ustavni sud Crne Gore, prema važećem Zakonu o Ustavnom sudu”, piše u saopštenju HRA i CDT.

Konstatuju i da “jedino neke sudije Ustavnog suda insistiraju na tome da im funkcija traje duže i koriste situaciju da sopstvenu odluku nameću kao pravilo”, za razliku od ostalih sudija redovnih sudova čije funkcije prestaju u skladu sa Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju.

HRA i CDT podsjećaju da je osnovni uslov za ulazak Crne Gore u Evropsku uniju da ima institucije koje su sposobne da obezbijede vladavinu prava, i konstatuju da “Ustavni sud nije takva institucija.”

HRA BILTEN 1

• B1.T1 – Apel sudija Specijalnog odjeljenja Višeg suda u Podgorici – nedovoljan broj sudija za rješavanje zaostalih predmeta
• B1.T2 – Deveti pokušaj da se izabere predsjednik Vrhovnog suda Crne Gore
• B1.T3 – Vesna Medenica i sudski procesi – u dva krivična postupka 23 odgađanja ročišta
• B1.T4 – Ažurnost crnogorskog sudstva znatno pogoršana, pokazuje CEPEJ
• B1.T5 – Sudije najavljuju prekid rada tokom novembra – traže veće plate
• B1.T6 – Ustavni sud ne obavještava Skupštinu Crne Gore o prestanku funkcije sudijama, uprkos zakonskoj obavezi
• B1.T7 – Inertnost Sudskog savjeta ugrožava transparentnost i nezavisnost sudstva