Apelacioni sud Crne Gore je ukinuo prvostepenu presudu osumnjičenima za planiranje ubistva pripadnika škaljarskog klana Marka Ljubiše Kana, početkom 2021. godine u Budvi. Time je predmet, prvi u kome je kao dokaz korišćena komunikacija sa nekada zaštićene aplikacije za komunikaciju – SKY, vraćen na ponovno suđenje Specijalnom odjeljenju Višeg suda u Podgorici.
U obrazloženju rješenja, Apelacioni sud navodi da u presudi ima bitnih povreda odredaba krivičnog postupka:
“Izreka pobijane presude je nerazumljiva, protivrječna sama sebi i razlozima presude, a u pobijanoj presudi nema razloga o odlučnim činjenicama, dok su dati razlozi potpuno nejasni i u znatnoj mjeri protivrječni…”.
Sporan je i dio presude koja se tiče SKY komunikacije.
“Osnovano se žalbama branilaca optuženih ukazuje da je pobijana presuda zahvaćena bitnim povredama odredaba krivičnog postupka iz člana 386, stav 1, tačka9 ZKP-a, i u dijelu zaključka prvostepenog suda koji se odnosi na SKY ECC komunikaciju, jer u tom dijelu pobijana presuda ne sadrži jasne, argumentovane, dovoljne i valjane razloge o prihvatljivosti ili neprihvatljivosti ovog dokaza (pribavljanje, pravna priroda, njegova usaglašenost sa načelima domaćeg pravnog sistema i opšteprihvaćenim pravilima međunarodnog prava).”
I Apelacioni sud u Beogradu je 2023. godine prvobitno utvrdio da prvostepeni sud nije adekvatno obrazložio presudu u pogledu SKY ECC komunikacije, u predmetu okrivljenog bivšeg policijskog inspektora Božidara Stolića. U drugoj prvostepenoj presudi, Specijalni sud u Beogradu je Stolića ponovo osudio i obrazložio da dokazi pribavljeni putem SKY ECC aplikacije mogu da se koriste kao dokaz kada se oslanjaju na druge dokaze, i da se samo na njima ne može zasnivati sudska presuda.
U Hrvatskoj je u oktobru 2024. donijeta prva pravosnažna presuda u regionu, kojom je potvrđeno da se SKY komunikacija može koristiti kao zakonit dokaz u krivičnim postupcima. Ova presuda je donijeta nakon što je Evropski sud pravde u aprilu odlučio da se informacije sa šifrovanih aplikacija mogu koristiti ako su potkrijepljene i drugim dokazima.
Podsjećamo, do sada su Viši, Apelacioni i Vrhovni sud u Crnoj Gori prihvatali SKY kao dokaz, ali u predmetima određivanja i produženja pritvora.
Engleski
Crnogorski