Akcija za ljudska prava i Centar za ženska prava osuđuju primitivne, mrziteljske komentare na Facebook stranici portala “Volim Podgoricu” upućene poslanici Dragici Sekulić, zato što su protivni ljudskim pravima i narušavaju opšti interes za argumentovanom debatom o društvenim problemima. Političarkama se mora obezbijediti pravo da izraze mišljenje bez targetiranja komentarima čija je jedina svrha da ih uvrijede i to samo zato što su žene ili zato što nemaju djecu. Debata u okviru demokratske javnosti – u koju spada i javni prostor komentara ispod objava na portalima – podliježe ograničenjima u pravcu suzbijanja govora mržnje i zaštite prava svih.

Apelujemo na sve portale da hitno reaguju na zahtjeve za uklanjanje komentara u skladu sa zakonskom obavezom i pravilima novinarske etike, ali i da ih i sami primjećuju i uklanjaju u cilju zaštite javnog prostora od izraza puke mržnje, koji nikako ne doprinose rješavanju zajedničkih problema i koji su suprotni tradiciji dostojanstvene rasprave u Crnoj Gori.

Gospođa Dragica Sekulić, poslanica DPS, komentarisala je na Tviteru najavu ministra ekonomskog razvoja Jakova Milatovića o naknadama porodiljama u crnogorskim opštinama riječima: Možeš biti sve što želiš ali, ipak, ako izabereš da rodiš u određenoj opštini dobićeš 500 ili 1000 eura, uz blagoslov popa, malo li je na ovu skupoću. Njen komentar ni na koji način nije bio uvredljiv za bilo koga, pa su sasvim neopravdani mrziteljski komentari, čiji je cilj isključivo njeno ponižavanje i vrijeđanje, a ne doprinos debati o prijedlogu ministra u opštem interesu.

Podsjećamo da Zakon o medijima Crne Gore obavezuje portale da uklone komentare kojima se krše zakonom zaštićena prava bez odlaganja, najkasnije u roku od 60 minuta od saznanja odnosno dobijanja prijave (čl. 26, st. 3, 4 i 5). U protivnom, podliježu prekršajnom kažnjavanju u iznosu od 1000 do 8000 eura (čl. 60, st. 1, tač. 5 i 6), kao i naknadi materijalne i nematerijalne štete koja može biti dosuđena u parničnom postupku dok autori komentara podliježu i krivičnom gonjenju. Kodeks novinara i novinarki Crne Gore u tački 2.8 obavezuje medije da definišu interna pravila vezano za komentare trećih osoba, kao i da administrator moderira komentare po tim pravilima.

Zakon o javnom redu i miru (član 4, 7 i 19) kao i Zakon o zabrani diskriminacije (čl. 9a) zabranjuju vrijeđanje po osnovu bilo kog ličnog svojstva na javnom mjestu, a što uključuje elektronske komunikacijske mreže.

Podsjećamo da Istanbulska konvencija koju je Crna Gora ratifikovala 2013. godine predviđa obavezu države da “preduzima potrebne zakonodavne ili druge mjere kako bi osigurale da bilo koji oblik verbalnog, neverbalnog ili fizičkog ponašanja seksualne prirode sa svrhom ili efektom narušavanja dostojanstva osobe, posebno prilikom stvaranja zastrašujućeg, neprijateljskog, ponižavajućeg ili uvredljivog ambijenta, podliježe krivičnoj ili drugoj zakonskoj sankciji”.

Meta mizoginih i seksističkih napada su uglavnom poslanice, žene uključene u društvene i političke procese koje se ne plaše javno iznositi kritičko mišljenje i svoj stav. Ipak, niti su one, niti crnogorsko društvo, koje čine i mladi ljudi, a koje baštini tradiciju dostojanstvenog izražavanja, zaslužili da u kontinuitetu budu kontaminirani izrazima puke mržnje.

Centar za ženska prava i Akcija za ljudska prava se u cilju suzbijanja ovakvih ponižavanja i omalovažavanja zalažu za uvođenje posebnog krivičnog djela seksualno uznemiravanje kao i usvajanje Strategije za borbu protiv govora mržnje tj. suzbijanje izazivanja ili podsticanje mržnje ili netrpeljivosti po bilo kom osnovu, a u skladu s Ustavom Crne Gore i Preporukom Savjeta Evrope o sprečavanju i suzbijanju seksizma CM/Rec (2019).

Podsjećamo da su naše organizacije povodom seksističkih uvreda koje je poslanici Draginji Vuksanović Stanković uputio Jovan Markuš, član državnog savjeta za saradnju sa UNESCO (organizacijom Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu), od Vlade premijera Krivokapića zatražile njegovo razriješenje iz tog savjeta, do koga do danas nije došlo.

Očekujemo da nadležne institucije hitno reaguju i da ne zanemaruju ozbiljnost učestalih uvredljivih komentara i mizoginije u odnosu na političarke i braniteljke ljudskih prava.